Мышаня

Мышаня

                                                                МЫШАНЯ

Стаю, ля ганку, гляжу- бяжыць, нейкае маленькае, прыглядзеуся, Мышаня.

Ён сеу і сядзіць- вочы на мяне палупіу і глядзіць.

Тады і кажа:

Я, Мышаня, а тваё імя як?

Сцяпан Сеускі!

Я адразу адказау, толькі потым зразумеу:

А ты чаго, мову ведаешь?

Ага, ведаю, вось на жаль толькі адну, “родную”!

Я па-ранейшаму здзіуляуся:

Мышаня, а адкуль?

Мая норка знаходзіцца у аўдыторыі “Роднай мовы”!

Расставіўшы ўсё па сваіх месцах, зразумеушы усё як ёсть.

А чаго, ты тут робіш?

Гуляу, тяпер вось с табой размауляю! А ты чаго не спіш у гадзіну з паловай ночы?

Вось як, ён і ў часе арыентуецца!? Я паглядзеу на настенный гадзіннік, у хаце і сапраўды: было падлогу другога ночы, секунда ў секунду!?

Мышаня, а гэта-то ты адкуль ведаеш?

Мы ,Мышаняты Цішыняты, прозвішча ну нас такі, выраслі у сяле Антыпаука…

Дык ты яшчэ і географ!?

Пачакай, ты ж не даслухаў да канца, не перапыняй калі ласка! Дамовіліся?

Я палупіу вочы і як загіпнатызаваны:

Дамовіліся!

Так вось, выраслі у сяле Антыпаука, што у Нураускам раене!

Шчыра кажучы, тут у мяне, нават рот прыадкрыўся!

Жыхары хаты, у якой мы жылі і нават былі суседзямі, вельмі адукаваныя людзі. Хата была заваленая, рознымі кнігамі. Астатнія наші субраты, пакусалі б ды пагрызлі б, гэтыя папяровыя "цагліны".

Мышаня захіхікаў тоненькім пісклявым галаском. Тут я не ўтрымаўся і плюхнуўся на лаву: "ён яшчэ і жартуе словамі, у пераносным сэнсе! Ачмурэць!”

Але мы другія - у начы, з перапынкамі, падпаўзлі да кніжках і...

І чыталі!?

Ды ты што, з розуму сышоў, я і зараз - не моцны ў гэтай справе, а мае браты ,так тыя і пагатоў! Мы разглядалі малюнкі!

Тфу ты, як усё проста.

Не рабі высноў, Сцяпанка, пакуль не даслухау да канца!

Мышаня, не перастае мяне здзіўляць. Але ж, пара ісці класціся спаць, вось і вочы зачыняюцца.

Паслухай, Мышаня, можа быць заўтра, а то я ўжо засынаю?

Я гэта, даўно ўбачыў, але пачакай яшчэ крышачку!

Ну вось, цяпер ён мною камандуе.

Як – то раз, гадзіны у тры, калі мы з братамі адхілена шукалі маляўнічыя старонкі, суседзі, то есць зараз, гаспадары, падкраліся і переловілі нас у вялікую скрынку.

Ой! Я спадзяюся, што гэта – усе?

Ну пацярпі яшчэ ледзь – ледзь!

Я пагадзіўся, хоць пазяхаць надакучыла больш, чым зачыняюцца вочы. Але спудзіуся я нават праз падлозе дрем! Аднак вырашыу даслухаць апавяданне, Мышаня Цішаня.

Так вось, на чым я спыніўся, а ўспомніў! Аказалася, што гаспадары былі, эксперементаторами і яны тэставалі дзеянні розных прэпаратаў, на жывел!

Як я разумею, асноўным выпрабавальнікамі былі мышаняты!?

Хлопчык ты разумееш мяне, прама - ткі "з паўслова"!

Сон ўсе яшчэ адольваў, але цікавасць стала вышэй за ўсё.

Мышаня, а тябе чаго, у дарозе страцілі?

Толькі вось, смяяцца не трэба!

Я і не думаў.

А тон быў такі, быццам ты адкрыта здзекуешся!

Прабач, паважаны Мышаня, я не хацеў цябе пакрыўдзіць. Расказвай калі ласка далей, я буду уважліва цябе слухаць!

Ён нахмурыўся, але працягнуў распавядаць.

Пасля таго, што я там убачыу, мне больш нічога не заставалася, акрамя як збегчы ад туль!

Сон адышоў на другі план, цікава было толькі, як маленькаму мышаню ўдалося падмануць вучоных людзей і збегчы з лабараторыі, а галоўнае, як ен трапіў у аўдыторыю "Роднай мовы"!

Я падгледзеў, як адкрываюць суседнія клеткі і счакаўшы падыходны момант, адкрыў дзверцы хвастом!

А як жа ты выбраўся з памяшкання лабараторыі?

Ну вось гэта было, на шчасце, проста! Яны, верагодна, не былі гатовыя да таго, што маленькаму мышаню атрымаецца, выбрацца з клеткі!

І..., хопіць гаварыць загадкамі, мне ж цікава, што ў выніку атрымалася!

Мышаня, напэўна вырашыў пратрымаць мяне да світання, каб спакойна, пры святле ўзыходзячага сонца, дабрацца да сваей нары.

Ну добра, а то я бачу "на табе поўсць гарыць" ад нецярпення!

Ну вось, сам жа раздражніла мяне, а цяпер кажа, што я нецярплівы! Як яго зразумець?

Увогуле, там рашоткі вентыляцыі: вельмі шырокія, каб спыніць мышаня і да таго ж, знаходзяцца амаль на падлозе! Вось я ў яе і шмыгнуў!

Так з гэтым разабраліся. Але застаўся адзін нявырашанае пытанне!

І які ж?

Як жа ж ты ўсе ж такі апынуўся ў аўдыторыі "Роднай мовы"?

Мышаня, відавочна не хацеў адказваць і пачаў, проста цягнуць час.

Ай, там зусім не цікава.

І ўсе ж, я хачу паслухаць!

Ну, можа ўсе ж такі не варта?

Як казаў мой дзядуля: "пры на пралом і да канца, каб не здарылася, як зацяты баран"!

Расказвай, а то я пакрыўджуся і пайду. Будзеш тут адзін, сядзець і сам з сабой, размаўляць! Ну так, як наконт...

Ну ўсе, хопіць, распавяду! Толькі не сыходзь.

На вачах у яго, накацілі слезы.

Ну ўсе, цішэй, супакойся, ні куды я не пайду! Па крайняй меры, пакуль не дослухаю, да канца, твой аповяд!

А што тут расказваць?!

Мышаня, ты зноў?!

Усе, распавядаю.., а можа лепш, яшчэ пасядзім у цішыні?

Ну ўсе, з мяне хопіць, я пайшоў.

Узяўшыся за ручку дзвярэй, я пачуў ціхі, неразборлівы піск, мышаня.

Прабач, я не пачуў, можаш паўтарыць, яшчэ раз?

Аўдыторыя і лабараторыя, знаходзяцца ў адным і тым жа, інстытуце!